In Nederland heeft 12% van de jeugd van 2 tot 21 jaar last van overgewicht.

Wanneer heeft een kind obesitas?

Overgewicht betekent dat er teveel overtollig vet in het lichaam wordt opgeslagen. Van de kinderen met overgewicht heeft 3% ernstig overgewicht. We noemen dat dan obesitas.

Om te kijken of een kind obesitas heeft berekenen we de BMI (Body Mass Index). Dit is een index die de verhouding tussen lengte en gewicht aangeeft. De BMI-meter van het voedingscentrum berekent de BMI gemakkelijk voor u uit.  

Invloed van obesitas op het leven van kinderen

Obesitas brengt gezondheidsrisico’s met zich mee.

• Zo kunnen kinderen diabetes (suikerziekte) ontwikkelen of een te hoog cholesterol.
• Ook hebben ze op latere leeftijd een grotere kans op een verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten.
• Door overgewicht kunnen kinderen zich ook minder makkelijk bewegen en beleven ze minder plezier aan bewegen. Daardoor ontstaat een vicieuze cirkel van nog minder bewegen en mogelijk nog meer overgewicht.
• Daarnaast heeft overwicht sociale en emotionele gevolgen, zoals mogelijke problemen met het zelfvertrouwen en pesten.

Onderliggende ziekte?

Bij kinderen die zeer snel in gewicht toenemen na hun geboorte, omdat zij bijvoorbeeld onverzadigbaar zijn, kan er een onderliggende ziekte of syndroom zijn. Er wordt dan gekeken of er een genetische afwijking is te vinden.

De behandeling

Er bestaat geen standaard behandeling voor kinderen met overgewicht. Omdat de oorzaak van het overgewicht niet bij elk kind hetzelfde is, wordt er gezocht naar een begeleidend programma dat het best bij het kind past.

Er  wordt gekeken wat voor begeleiding het kind nodig heeft op het gebied van voeding, beweging of op psychisch/sociaal gebied. We zoeken naar behandelaars in de omgeving van het kind. De behandeling staat onder begeleiding van het Centrum Gezond Gewicht, maar hoeft niet hier in het ziekenhuis plaats te vinden.  

Er zijn belangrijke oorzaken voor overgewicht te noemen: een ongezond leef- en eetpatroon zoals veel eten en te weinig bewegen.
Of een in de familie voorkomende aanleg om gemakkelijk aan te komen in gewicht, maar ook een ziekte zoals bijvoorbeeld een schildklierziekte.

Een kind dat te zwaar is, heeft door zijn gewicht aantoonbaar meer last van of kans op gezondheidsproblemen. Hierbij valt te denken aan de volgende gezondheidsproblemen:

• Hoog cholesterolgehalte.
• Te hoge bloeddruk.
• Ademhalingsproblemen.
• Snellere slijtage van knieën.
• Diabetes.
• Psychische problemen (zoals minder zelfvertrouwen en negatief zelfbeeld).

Wanneer kinderen deze klachten hebben kunnen zij op dit spreekuur terecht.

Meestal zijn 3 polikliniek bezoeken nodig voor het maken van een analyse en behandeladvies.

Het eerste polikliniek bezoek

Bij de 1e afspraak zou het fijn zijn als u het groeiboekje van uw kind meeneemt. Op het spreekuur wordt dit doorgenomen. Verder vindt er een gesprek en een lichamelijk onderzoek plaats. Aan het eind van dit eerste bezoek worden een aantal vragenlijsten meegegeven om thuis in te vullen en mee te nemen naar het tweede bezoek.

Het tweede polikliniek bezoek

Meestal moet uw kind voor het 2e bezoek een keer nuchter komen voor bloedonderzoek. Dit betekent dat uw kind niet mag eten en drinken voor het bloedonderzoek.

Met het bloedonderzoek wordt onderzocht of er een lichamelijke oorzaak of bijkomende ziektes zijn.

In dagbehandeling kan dit gecombineerd worden met een Orale Glucose Tolerantie Test (OGTT). Hiermee wordt getest op diabetes of een begin daarvan. Dit onderzoek duurt 3 uur en bestaat uit een bloedafname, voor en na het drinken van suikerwater.

Het derde polikliniek bezoek

Tijdens een 3e afspraak worden de resultaten van de onderzoeken besproken. Als er een onderliggende ziekte is, worden met u en uw kind de mogelijkheden voor een eventueel aanvullend vervolgonderzoek besproken. Daarnaast proberen wij er een behandeling op maat te zoeken in de eigen omgeving.

Dit kan een behandeling door een van onze medisch specialisten zijn.

Ook kan een behandeling buiten het ziekenhuis plaatsvinden bij bijvoorbeeld Fitkids, Movedis of een diëtiste met speciale adviezen.

Een team van medisch specialisten uit het Erasmus MC, Franciscus Gasthuis & Vlietland en Maasstad Ziekenhuis werken met elkaar samen in het Centrum Gezond Gewicht.

Samen zetten zij zich in voor een innovatieve en effectieve aanpak om overgewicht en obesitas bij kinderen en volwassenen tegen te gaan. Hierbij wordt verder gekeken dan naar voeding en beweging. Het doel is om zorg op maat te bieden, aangepast aan de individuele kenmerken van de persoon. Denk aan medische, genetische, gedragsmatige, psychologische en sociaal economische kenmerken. Deze brede aanpak maakt het Centrum Gezond Gewicht uniek.

Overgewicht neemt toe

In de afgelopen 30 jaar is het aantal mensen met overgewicht of obesitas in Nederland met 40-50% toegenomen, zowel bij volwassenen, als bij 2 tot 20 jarigen. 47% van de Nederlanders had in 2010 overgewicht, 11% kampte met obesitas.

Kinderen en volwassenen met (ernstig) overgewicht voelen zich sneller moe, kunnen zich soms moeilijker concentreren, voelen zich eenzaam en hebben vaak te kampen met psychosociale klachten. Verder hebben ze meer kans op lichamelijke klachten, zoals suikerziekte, rugpijn, gewrichtsslijtage, hart- en vaatziekten en artrose. Door de lichamelijke en psychosociale klachten en de huidig ineffectieve behandelingen, brengt obesitas hoge kosten voor de gezondheidszorg met zich mee. Naar schatting wordt 10% van het Nationaal zorgbudget besteed aan obesitas gerelateerde ziekten.

De huidige obesitasbehandelingen hebben vaak een teleurstellend resultaat, waarbij slechts voor een kleine groep mensen een langdurig gewichtsverlies wordt bereikt. Voor veel mensen is de behandeling niet succesvol.

Aanpak op maat

De oplossing voor overgewicht en obesitas is niet eenvoudig te realiseren: het is complex en vraagt om een multidisciplinaire aanpak. Samen met de patiënt zoeken de specialisten van het Centrum Gezond Gewicht naar een innovatieve aanpak op maat. Naast het herstellen van de balans tussen eten (energie-inname) en bewegen (energieverbruik), gebeurt dit op basis van persoonlijke kenmerken, zoals: medische, genetische, gedragsmatige, psychologische en sociaaleconomische kenmerken.

Wetenschappelijk onderzoek

Een zeer belangrijk onderdeel van het centrum is het wetenschappelijke onderzoek. Met behulp van de databank van het laboratorium wordt onderzocht of bepaalde genen en hormoonspiegels voorspellend zijn voor een succesvolle behandeling tegen obesitas. Alle onderdelen die voorspellend zijn, worden verwerkt.

Het resultaat is een verwachtingsmodel dat per persoon de meest effectieve behandelmethode voorspelt. Hierin zijn zorg (zoals diëtetiek en fysiotherapie), cognitieve gedragstherapie, groepstherapie, maagoperaties, e-health en m-health verwerkt. De modellen en behandelmethodes worden ontwikkeld in samenwerking met de 1e, 2e en 3e lijn, zodat de kennis ook voor hen direct beschikbaar komt. Zo kan een succesvolle behandeling dicht bij huis worden aangeboden. Het Centrum Gezond Gewicht levert hiermee haar bijdrage aan de verbetering van de maatschappelijke gezondheid en zorg.

Een effectieve behandeling tegen overgewicht en obesitas kost op korte termijn geld, tijd en energie, maar levert op lange termijn meer waarde op. Niet alleen voor de patiënt, maar ook voor de Nederlandse maatschappij. Met de multidisciplinaire aanpak, het baanbrekende onderzoek, de innovatieve en preventieve zorg en de transparante samenwerking met de omgeving werkt het Centrum Gezond Gewicht hard aan het verbeteren en vernieuwen van de zorg van vandaag en de gezondheid van morgen.

Alle patiënten van het Centrum Gezond Gewicht worden worden om deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek.

Als u toestemming geeft betekent dat uw gegevens anoniem in een databestand worden opgeslagen en gebruikt mogen worden voor wetenschappelijk onderzoek. Met uw toestemming wordt er bij de bloedprik die plaats vindt voor onderzoek nog wat extra bloed afgenomen dat bewaard wordt in een databank. Ook kan men bijvoorbeeld uw toestemming vragen om urine of speeksel dat overblijft na onderzoeken op te slaan voor toekomstig onderzoek.

Een van de doelen die de wetenschappers van het Centrum Gezond Gewicht zich hebben gesteld, is om te onderzoeken welke onderdelen voorspellers zijn voor het verminderen van overgewicht. Daarom is het belangrijk om alle beschikbare gegevens in kaart te brengen.

Wij waarderen uw deelname aan wetenschappelijk onderzoek in hoge mate, maar het is uiteraard geen verplichting.