Huidkanker

Huidkanker is de kankersoort die het meeste voorkomt. Het kan zijn dat er een vreemd plekje op je huid zit. Het plekje kan groeien, jeuken of bloeden. De kans op huidkanker wordt groter wanneer je ouder wordt. De belangrijkste oorzaak van huidkanker is uv-straling van de zon of zonnebank.

Huidkankerkaart

De meest voorkomende types huidkanker zijn:

Basaalcelcarcinoom, ongeveer 70% van alle nieuwe patiënten
Plaveiselcelcarcinoom, ongeveer 20% van alle nieuwe patiënten
Melanoom, ongeveer 10% van alle nieuwe patiënten

Mogelijke onderzoeken bij Huidkanker

Weefselonderzoek (histopathologie)

Mogelijke behandelingen bij Huidkanker

Doelgerichte therapie bij kanker Fotodynamische therapie Imiquiquimod 5% crème Mohs micrografische chirurgie

Betrokken afdelingen en vakgroepen

Chirurgie Dermatologie Oncologie en Hematologie Plastische Chirurgie Oncologisch kenniscentrum

Soorten huidkanker

Er zijn verschillende vormen van huidkanker:

Actinische keratosen: Actinische keratosen zijn ruw aanvoelende, schilferende plekjes op de huid. De plekjes zijn lichtrood tot roodbruin gekleurd met een ruw witgeel oppervlak. Actinisch betekent: ontstaan door UV-straling. Een keratose is een hoornig plekje dat een beetje op een wrat of eczeemplekje lijkt. Actinische keratose wordt gezien als voorloper van het plaveiselcelcarcinoom, een kwaadaardige vorm van huidkanker.
Basaalcelcarcinoom: Basaalcelkanker wordt in medische termen ook wel basaalcelcarcinoom genoemd. Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Het ontstaat meestal op veelvuldig aan de zon blootgestelde delen van de huid. Basaalcelcarcinoom groeit erg langzaam, zaait (bijna) nooit uit en is daarom bijna nooit levensbedreigend.
Plaveiselcarcinoom: Het plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardige tumor van de huid. Deze vorm van huidkanker ontstaat in de opperhuid en kan soms uitzaaien naar de lymfeklieren en andere organen. Het plaveiselcelcarcinoom kan overal voorkomen, maar voornamelijk op plaatsen die vaak en veel hebben blootgestaan aan zonlicht, zoals het gezicht (oren, onderlip), nek en handruggen.
Melanoom: Melanoom is de vorm van huidkanker die zich uit als een kwaadaardige tumor, een zwart gezwel. In vergelijking met andere soorten huidkanker is het melanoom een agressief groeiende tumor die de neiging heeft relatief snel uit te zaaien. Het is de meest levensbedreigende vorm van huidkanker.

Huidtypen

Niet ieder mens reageert in dezelfde mate op blootstelling aan ultraviolet licht.

Hoe de huid reageert, hangt af van het huidtype. Men onderscheidt zes verschillende huidtypen:

Huidtype I - verbrandt altijd, wordt niet bruin
Uiterlijke kenmerken: sproeten, lichtblond of rood haar en blauwe ogen;
Huidtype II - verbrandt meestal, wordt een beetje bruin
Uiterlijke kenmerken: lichte huid, blond haar, grijze/groene of lichtbruine ogen;
Huidtype III - verbrandt zelden, wordt goed bruin
Uiterlijke kenmerken: licht getinte huid, donkerblond/bruin haar en bruine ogen;
Huidtype IV - verbrandt nooit, wordt diep bruin
Uiterlijke kenmerken: mediterrane types, getinte huid, donker haar en bruine ogen;
Huidtype V - Aziatisch type
Uiterlijke kenmerken: donkere huid, donker tot zwart haar en donkere ogen;
Huidtype VI - negroïde type
Uiterlijke kenmerken: zeer donkere huid, zwart haar en donkere ogen.

Huidtypen I en II lopen de hoogste risico's op zonnebrand. Ook wordt aangenomen dat deze mensen bij een overmatige blootstelling aan zonlicht de grootste risico's lopen op het ontwikkelen van huidkanker. Voorzichtigheid en een goede bescherming tegen de zon zijn dan ook van belang.

Mensen met huidtype III en IV kunnen in het algemeen langer in de zon blijven en lopen minder risico's op huidkanker. Om vroegtijdige huidveroudering tegen te gaan, is een goede bescherming tegen de zon echter ook voor deze groepen van belang.

Hoe herkent u huidkanker?

Huidkanker kan ontstaan uit verdachte plekjes of moedervlekken op het lichaam.

Hier kunt u specifiek letten op:

Asymmetrie: de vlek heeft niet aan beide kanten dezelfde vorm.
Randen: de vlek heeft een vage, soms aflopende rand.
Kleur: de vlek bestaat uit verschillende kleuren (bruin, zwart, rood en wit).
Grootte: de plek is een stuk groter dan een normale moedervlek (de regel is een diameter van meer dan 6 millimeter).

Wanneer u moedervlekken of andere verdachte plekken niet vertrouwd, maak dan een afspraak met uw huisarts. Uw huisarts doet verder onderzoek naar de verdachte plek en verwijst u door naar de specialist in het ziekenhuis wanneer hij of zij het niet vertrouwd.

Risicofactoren

Risicofactoren die de kans op huidkanker verhogen zijn:

Bovengemiddelde blootstelling aan zonlicht en UV straling (hier valt ook zonnebankgebruik onder).
Een licht huidtype (huidtype 1 of 2). Mensen met dit huidtype zijn gevoeliger voor UV straling.
Verbranding van de huid. Hoe vaker iemand verband is hoe groter de kans op huidkanker.
Het hebben van meer dan 50 moedervlekken op de huid.

De eerste afspraak op de polikliniek

Bij uw eerste bezoek aan de polikliniek maakt u kennis met uw behandelend arts. Hij/zij stelt u vragen over uw ziektegeschiedenis, gezondheidstoestand, medicatiegebruik en of uw klachten hebt. Ook wordt lichamelijk onderzoek verricht en wordt gekeken of er nog andere verdachte plekken op het lichaam zijn.

Bij verdenking op een melanoom wordt meestal gelijk bij het eerste polikliniekbezoek de plek op de huid weggesneden. De plek wordt plaatselijk verdoofd zodat u hier niets van voelt. Na het verwijderen van de plek, wordt de wond gedicht en verbonden. Het wordt aangeraden dat u pijnstilling in huis haalt. Paracetamol is voldoende.

Is er geen verdenking op een kwaadaardige tumor, dan wordt er een nieuwe afspraak met u gemaakt om de plek te verwijderen.

Stadiumindeling

Stadium 0	De tumor zit alleen in de buitenste laag van de huid (epidermis). Hij is niet doorgegroeid naar de binnenste laag van de huid (dermis). In de lymfeklieren zitten geen kankercellen.
Stadium I	Stadium I is ingedeeld in stadium IA en IB. Dit is afhankelijk van de combinatie van dikte, zweervorming en celdeling: Stadium IA de tumordikte is minder dan 1 mm zonder zweervorming en zonder celdelingen in de binnenste laag van de huid (dermis). Stadium IB de tumordikte is minder dan 1 mm met zweervorming of met 1 of meerdere celdelingen in de binnenste laag van de huid (dermis); de tumordikte is 1 tot 2 mm zonder zweervorming. In de lymfeklieren zitten geen kankercellen.
Stadium II	Stadium II is ingedeeld in stadium IIA, IIB en IIC. Dit is afhankelijk van de combinatie van dikte en zweervorming: Stadium IIA de tumordikte is 1 tot 2 mm met zweervorming; de tumordikte is 2 tot 4 mm zonder zweervorming. Stadium IIB de tumordikte is 2 tot 4 mm met zweervorming; de tumordikte is meer dan 4 mm zonder zweervorming. Stadium IIC de tumordikte is meer dan 4 mm met zweervorming. De lymfeklieren bevatten geen kankercellen.
Stadium III	Stadium III is ingedeeld in stadium IIIA, IIIB en IIIC. Dit is afhankelijk van de plaats, het aantal en de omvang van de uitzaaiingen.
Stadium IV	Bij stadium IV is de tumor uitgezaaid: voorbij de regionale lymfeklieren naar een deel/delen van de huid of naar andere lymfeklieren; of naar andere organen zoals de lever, longen of de hersenen.

De operatie

Meer informatie over de operatie, vindt u in de folder 'Kwaadaardige
huidafwijkingen'.

Wat is kanker?

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziekten. Al deze verschillende soorten kanker hebben één gemeenschappelijk kenmerk: een ongeremde deling van lichaamscellen. Hierdoor ontstaat er een gezwel of tumor.

Goed- en kwaadaardig

Er zijn goedaardig en kwaadaardige gezwellen of tumoren. Alleen bij kwaadaardige gezwellen of tumoren is er sprake van kanker. Tumor is een ander woord voor gezwel. Een kwaadaardige tumor kan omliggende weefsels en organen opzij drukken, kan er groeien en uitzaaien.

goedaardig gezwel

Goedaardig gezwel. De gevormde cellen dringen geen omliggend weefsel binnen.

kwaadaardig gezwel

Kwaadaardig gezwel. De cellen dringen wel omliggend weefsel binnen.

Uitzaaiingen

Van een kwaadaardige tumor kunnen cellen losraken. Die kankercellen kunnen via het bloed en/of lymfe op andere plaatsen in het lichaam terechtkomen en ook daar uitgroeien tot gezwellen. Dit zijn uitzaaiingen (metastasen). Indien er alleen sprake is van aantasting van de lymfeklieren in de oksel, wordt dat beschouwd als lokale- en niet als uitgezaaide ziekte.

Meer weten?

Ondersteunende zorg na kanker

De confrontatie met de ziekte kanker en haar behandeling is voor de meeste mensen heftig en brengt vaak veel dingen in het leven in beweging. Mede door de behandeling die u ondergaan heeft, kunnen er klachten of problemen zijn ontstaan.

Lees meer

Oncologisch kenniscentrum

Binnen het oncologisch kenniscentrum zijn verschillende specialismen betrokken om patiënten met kanker te onderzoeken en te behandelen. Daarnaast werkt het Maasstad Ziekenhuis samen met ziekenhuizen in de regio om u de beste zorg te kunnen bieden.

Lees meer