Weefsel voor histologisch onderzoek wordt verkregen door een biopsie (klein stukje weefsel van 1 tot 5 millimeter) of een weggenomen te onderzoeken orgaan (verkregen bij operaties).
In eerste instantie vindt er een macroscopisch onderzoek van het weefsel plaats. Hierbij wordt met het blote oog gekeken naar het weefsel als geheel. Hier beschrijft de klinisch patholoog de buitenkant, binnenkant (indien mogelijk), eventuele afwijkingen en worden de afmetingen vastgelegd.
Daarna worden er, volgens vastgestelde procedures, stukjes uit het weefsel genomen. De uitgenomen stukjes ondergaan een technisch bewerkingsproces, waarna deze in zéér dunne plakjes gesneden kunnen worden. De dunne plakjes (coupes), worden vervolgens gekleurd met een aantal kleurstoffen zodat de cellen verkleuren en deze onder de microscoop zichtbaar zijn.
De patholoog bekijkt de gekleurde coupes onder de microscoop en zoekt naar afwijkende celbeelden in weefselverband. Wanneer deze aanwezig zijn wordt het zo duidelijk mogelijk beschreven en geeft de patholoog een diagnose die past bij het aangetroffen weefselbeeld.
De behandelend arts kan op basis van deze diagnose een juiste behandeling voor de patiënt vaststellen.
